درمان فشار خون بالا میتواند خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش دهد
پژوهشگران متوجه شدهاند احتمال ابتلا به زوال عقل در افرادی که برای کاهش فشار خون بالای خود، کمکهای جدی مانند دارو و راهنمایی (مشاوره و آموزش) دریافت میکنند، کمتر است.
براساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، در سال ۲۰۲۱ حدود ۵۷ میلیون نفر در سراسر جهان به زوال عقل مبتلا بودند. بااینحال، کارشناسان مدتهاست تأکید کردهاند که زوال عقل، پیامدی اجتنابناپذیر از فرایند پیری نیست.
مطالعات مختلف نشان دادهاند حدود نیمی از موارد زوال عقل را میتوان با رسیدگی به ۱۴ عامل خطر ازجمله کاهش شنوایی، مصرف دخانیات، چاقی، مصرف الکل، انزوای اجتماعی و همچنین فشار خون بالا، پیشگیری کرد یا بهتأخیر انداخت. اکنون پژوهشگران میگویند مقابله با آخرین مورد از این عوامل خطر، یعنی فشار خون بالا، میتواند خطر ابتلا به زوال عقل را تا ۱۵ درصد کاهش دهد.
پروفسور جیانگ هه، از نویسندگان مطالعه میگوید درمان فشار خون با داروهای ضدفشارخون میتواند از ابتلا به زوال عقل در بیمارانی که فشار خونشان کنترل نشده است، جلوگیری کند. با توجه به اینکه فشار خون کنترلنشده در سراسر جهان بسیار شایع است، این روش درمانی مؤثر باید بهطور گسترده مورد استفاده قرار گیرد تا بتوان از نرخ بالای زوال عقل در سطح جهان کاست.
درمان فشار خون بالا تضمین قطعی برای جلوگیری از زوال عقل نیست
پژوهشگران در چین و ایالات متحده، با انتشار مقالهای در مجلهی Nature Medicine گزارش دادند که کارآزمایی مطالعه شامل ۳۳٬۹۹۵ نفر با سن ۴۰ سال و بالاتر و دارای فشار خون بالای کنترلنشده بود که در ۳۲۶ روستا در چین زندگی میکردند.
تیم پژوهشی بهطور تصادفی ۱۶۳ روستا را انتخاب کرد و ۱۷٬۴۰۷ نفر از شرکتکنندگان که در این روستاها زندگی میکردند، تحت مدیریت فشرده فشار خون قرار گرفتند. این مراقبتها توسط افرادی که پزشک رسمی نبودند اما بهعنوان ارائهدهندگان خدمات بهداشتی در سطح جامعه فعالیت میکردند (که معمولاً به آنها پزشکان روستا گفته میشود) انجام شد.
خدمات بهداشتی شامل داروهای رایگان یا ارزان برای کاهش فشار خون بود که بهطور شخصی و براساس نیاز هر فرد تجویز میشد. همچنین، آموزشهای بهداشتی برای کمک به افراد در پیگیری مصرف داروها و تغییرات سبک زندگی مانند کاهش وزن، کاهش مصرف الکل و کاهش مصرف نمک در رژیم غذایی ارائه میشد. علاوهبراین، تجهیزات و دستورالعملهایی برای نظارت بر فشار خون در خانه به آنها داده میشد.
بیشتر بخوانید
در ۱۶۳ روستای دیگر که شامل ۱۶٬۵۷۷ نفر از شرکتکنندگان بودند، فقط مراقبتهای معمولی ارائه شد، به این معنی که فشار خون آنها طبق روشهای معمول در مراکز درمانی عادی تحت نظارت قرار داشت. گرچه به این گروه تغییرات سبک زندگی توصیه شد و برخی از آنها داروهایی برای کاهش فشار خون مصرف کردند، نظارت رایگان خانگی بر فشار خون، داروهای اضافی یا آموزشهای ویژه برای پیگیری وضعیت به آنها داده نشد.
وقتی پژوهشگران پس از چهار سال با شرکتکنندگان تماس گرفتند، متوجه شدند ۶۶۸ نفر در گروهی که تحت مدیریت فشرده فشار خون قرار داشتند، به زوال عقل مبتلا شدهاند، درحالیکه این تعداد در گروه مراقبتهای معمولی ۷۳۴ نفر بود. تحلیلها نشان داد خطر ابتلا به زوال عقل در گروه اول (مدیریت فشرده فشار خون) کمتر بود. علاوهبراین، احتمال اینکه این افراد دچار مشکلات ذهنی و شناختی خفیف شوند، بدون اینکه به مرحله زوال عقل کامل برسند، ۱۶ درصد کمتر بود.
پژوهشگران به این نکته اشاره دارند که چون افراد در هر دو گروه از نظر ویژگیها و شرایط مشابه بودند، عدم ارزیابی اولیه عملکرد شناختی احتمالاً نتایج را تحتتأثیر قرار نداده است.
پروفسور جوآنا واردلاو از دانشگاه ادینبرو که در مطالعه مشارکت نداشت، گفت این پژوهش نمیتواند بهطور دقیق تأثیر جداگانه کنترل فشار خون و تغییرات سبک زندگی را در کاهش خطر زوال عقل مشخص کند و نتایج احتمالاً نشاندهنده تأثیر ترکیبی هر دو عامل است. دیگر پژوهشگران نیز اظهار داشتند که باید تحقیقات مشابهی با دورههای پیگیری طولانیتر انجام شود و همچنین افزودند که این رویکرد باید در کشورهای دیگر نیز آزمایش شود.
پروفسور تارا اسپیرز-جونز، مدیر مرکز علوم کشف مغز در دانشگاه ادینبرو میگوید این تحقیق ثابت میکند کنترل فشار خون و سایر مشکلات قلبی-عروقی میتواند به حفظ سلامت مغز در سنین بالا کمک کند. اما او افزود توجه به این نکته مهم است درمان فشار خون بالا تضمین قطعی برای جلوگیری از زوال عقل نیست، زیرا برخی از افرادی که تحت درمان قرار گرفتند، همچنان به زوال عقل مبتلا شدند.