زخم‌های ما انسان‌ها سه برابر کندتر از خویشاوندان نزدیکمان بهبود می‌یابند
زخم‌های انسان تقریباً سه برابر کندتر از جراحات دیگر پستانداران، از جمله شامپانزه‌ها که از نزدیک‌ترین خویشاوندان زنده ما هستند، بهبود می‌یابند. علت دقیق این موضوع مشخص نیست، اما ممکن است این مسئله نوعی سازگاری تکاملی مرتبط با از‌دست‌رفتن بخش عمده‌ای از موی بدن انسان باشد.
زخم‌های انسان سه برابر کندتر از دیگر نخستی‌ها التیام می‌یابد
فرایند التیام زخم‌ها در انسان نسبت به سایر جانوران، کندتر است. برای سنجش میزان این تفاوت، آکیکو ماتسوموتو-اودا، از دانشگاه ریوکیوس ژاپن به همراه همکارانش به بررسی چهار گونه از نخستی‌ها پرداختند: میمون‌های وروت، میمون گلوسفید، بابون‌های زیتونی و شامپانزه‌ها.
به‌‌گزارش نیوساینتیست، پژوهشگران دست‌کم پنج نمونه از هر یک از گونه‌های مورد مطالعه را بیهوش کرده، بخشی کوچک از موی بدنشان را تراشیدند و زخمی دایره‌ای به قطر ۴۰ میلی‌متر ایجاد کردند. این زخم‌ها با پماد آنتی‌بیوتیک درمان و برای پیشگیری از عفونت، به‌مدت یک روز با گاز پانسمان پوشانده شدند. عکس‌ها و اندازه‌گیری‌های انجام‌شده که هر چند روز یک‌بار صورت می‌گرفت، نشان داد که تمام زخم‌ها با سرعتی حدود ۰٫۶۱ میلی‌متر در روز التیام می‌یافتند.
در مرحله بعد، ماتسوموتو-اودا و همکارانش به بررسی ۲۴ بیمار در بیمارستان دانشگاه ریوکیوس پرداختند که پس از برداشتن تومورهای پوستی، تحت نظر بودند. زخم‌های این افراد تنها با سرعت حدود ۰٫۲۵ میلی‌متر در روز التیام می‌یافت.
بیشتر بخوانید
پژوهشگران همچنین مطالعاتی مشابه روی موش‌ها و خرموش‌ها انجام دادند و دریافتند که سرعت بهبود زخم در آن‌ها تقریباً برابر با نخستی‌های غیرانسان است. ماتسوموتو-اودا می‌گوید این یافته حاکی از آن است که احتمالاً برای اغلب پستانداران، سرعت بهبودی بهینه‌ای از نظر تکاملی وجود دارد که ظاهراً در مورد انسان‌ها صدق نمی‌کند.
ماتسوموتو-اودا می‌گوید: «نکته‌ی مهم آن است که دریافتیم شامپانزه‌ها نیز دارای همان نرخ ترمیم زخم هستند که در سایر نخستی‌های غیرانسان مشاهده می‌شود؛ این موضوع نشان می‌دهد که کاهش سرعت التیام زخم در انسان‌ها، احتمالاً پس از جدایی از نیای مشترک با شامپانزه‌ها به‌وجود آمده است.» علت این تغییر هنوز مشخص نیست، اما او می‌گوید ممکن است با سازگاری‌های انسان‌های اولیه نسبت به زیست در محیط‌های گرم مرتبط باشد.
ماتسوموتو-اودا می‌گوید: «کاهش سرعت التیام زخم در انسان ممکن است با تغییرات تکاملی، نظیر کاهش موی بدن، در ارتباط باشد. تراکم بالاتر مو موجب افزایش تعداد سلول‌های بنیادی و در نتیجه، تسریع در فرایند ترمیم می‌شود.» او همچنین اظهار می‌دارد که حمایت‌های اجتماعی، از جمله تقسیم غذا، مراقبت از بیماران و استفاده از دارو، ممکن است کاستی‌های ناشی از فرایند کند بهبود زخم را جبران کرده باشند.
مطالعه در نشریه‌ی Proceedings of the Royal Society B منتشر شده است.
