سمیپالاتینسک: مکانی که بیش‌ترین بمباران هسته‌ای دنیا را تجربه کرده است
اولین بمب اتمی اتحاد جماهیر شوروی در ۲۹ اوت سال ۱۹۴۹ در محوطه آزمایش‌های هسته‌ای سمیپالاتینسک (که به پولیگون نیز معروف است) منفجر شد.
بمب RDS-1 که شوروی در سال ۱۹۴۹ آزمایش کرد، پیشرفت فناوری بزرگ برای آن کشور بود و آن‌ها را وارد عصر هسته‌ای کرد؛ دورانی که آغازگر مسابقه‌ی تسلیحات هسته‌ای میان کشورهای مختلف، به ویژه آمریکا و شوروی بود. علاوه‌براین، شوروی با ساخت این بمب، انحصار آمریکا در داشتن بمب هسته‌ای را شکست.
درطول ۴۰ سال بعد از آزمایش نخستین بمب هسته‌ای اتحاد جماهیر شوروی در سمیپالاتینسک، این کشور ۴۵۶ آزمایش هسته‌ای انجام داد. از این تعداد، ۱۱۶ آزمایش در سطح زمین و ۳۴۰ آزمایش دیگر به صورت زیرزمینی انجام شد. شوروی در طول مدت استفاده از سایت سمیپالاتینسک، انواع مختلفی از سلاح‌ها ازقبیل بمب‌های شکافت هسته‌ای و همچنین بمب گرماهسته‌ای را آزمایش کرد.
بیشتر بخوانید
یکی از دلایل جذابیت سمیپالاتینسک برای روس‌ها، دوربودن این منطقه از جمعیت بود؛ درنتیجه آن‌ها می‌توانستند این سایت را از دسترس مردم عادی دور نگه دارند. البته این منطقه کاملاً خالی از سکنه هم نبود. چندین روستا در اطراف منطقه وجود داشت و شهر سمیی که فقط ۱۵۰ کیلومتر با آن فاصله داشت، بیش از یک میلیون نفر جمعیت داشت.
مردم در اطراف منطقه آزمایش درمعرض خطر مواد رادیواکتیوی بودند که دراثر آزمایش‌های هسته‌ای سطحی به جو فرستاده می‌شد. شوروی نیز هیچ اقدامی برای اطلاع‌رسانی یا هشدار به مردم اطراف در مورد این آزمایش‌ها انجام نمی‌داد. درنتیجه‌ی این امر، مردم هم ازطریق تماس با ذرات رادیواکتیو موجود در هوا و هم ازطریق مصرف مواد غذایی آلوده، در معرض مواد رادیواکتیو خطرناک قرار گرفتند.
از اواخر دهه ۱۹۸۰، مطالعات مختلف اثرات احتمالی این قرارگیری در معرض مواد رادیواکتیو را روی افرادی که در این منطقه زندگی می‌کردند، مورد بررسی قرار داده‌اند. داده‌های متعددی در این زمینه در منابع علمی موجود است که نشان می‌دهند آزمایش‌های هسته‌ای تأثیر قابل‌توجهی بر افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن مختلف ازجمله سرطان‌ها، بیماری‌های تیروئید، اختلالات ایمنی و نقایص مادرزادی در مردم این مناطق داشته است.
شوروی هیچ اقدامی برای اطلاع‌رسانی یا هشدار به مردم اطراف در مورد آزمایش‌های هسته‌ای خود انجام نمی‌داد
پزشکان در درمانگاه شماره چهار سمیپالاتینسک و همچنین دانشمندان از موسسه بیوفیزیک آکادمی علوم پزشکی شوروی در سال ۱۹۵۸ ارزیابی‌هایی از میزان قرارگیری درمعرض تابش انجام دادند. آن‌ها در آن زمان، گزارش کردند ۲۲ درصد از افراد مورد مطالعه علائم مرتبط با بیماری مزمن ناشی از تابش اشعه را نشان می‌دادند.
اثرات خطرناک تابش رادیواکتیو تنها محدود به مشکلات جسمی نمی‌شود. مردم محلی علاوه بر مشکلات جسمی، با مشکلات روانی مانند استرس و اضطراب نیز دست‌وپنجه نرم می‌کردند. آن‌ها نگران تاثیرات تابش رادیواکتیو بر سلامت خود بودند که این موضوع باعث ایجاد اضطراب و فشار روانی در آن‌ها می‌شد.
اتحاد جماهیر شوروی آخرین آزمایش هسته‌ای خود در سمیپالاتینسک را در سال ۱۹۸۹ انجام داد و پس از فروپاشی شوروی و اعلام استقلال قزاقستان، این سایت در نهایت بسته شد. پس از بسته‌شدن سایت آزمایش هسته‌ای سمیپالاتینسک، این مکان به نماد مهمی تبدیل شد که نشانگر پیامدهای خطرناک فناوری‌های هسته‌ای برای سلامت انسان‌ها و محیط زیست است.
مطالعه روی افرادی که در منطقه سمیپالاتینسک زندگی می‌کنند، همچنان ادامه دارد. دانشمندان در تلاش هستند تا اثرات بلندمدت تابش رادیواکتیو بر افراد را درک کنند و همچنین دریابند این تشعشات چگونه ممکن است بر نسل‌های آینده تأثیر بگذارد.
