قیمت نفت بر سر دو راهی بسته شدن یا نشدن تنگه هرمز

تنش‌های ژئوپلیتیک در خاورمیانه، به‌ویژه اقدامات اخیر آمریکا، اسرائیل و ایران، بار دیگر تمرکز بازار جهانی نفت را بر مسیرهای حیاتی مانند تنگه هرمز و زیرساخت‌های نفتی منطقه معطوف کرده است. در این مقاله بررسی می‌کنیم که چگونه تحولات سیاسی، عرضه و تقاضای نفت را تکان داده، نوسانات قیمت این انرژی حیاتی را رقم زده و چه فرصت‌هایی برای سرمایه‌گذاران هوشمند فراهم می‌آورد.

وضعیت بازار انرژی

تا تاریخ ۲۴ ژوئن ۲۰۲۵، قیمت‌های انرژی به دلیل تنش‌های اخیر به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته بود. بر اساس داده‌های TradingEconomics، قیمت نفت برنت به نزدیکی ۸۰ دلار در هر بشکه رسیده بود که نسبت به ماه گذشته ۲۲/۳۱ درصد رشد را تجربه کرد. نفت خام WTI نیز با ۲۲/۶۶ درصد افزایش، به ۷۵ دلار در هر بشکه رسیده بود. قیمت گاز طبیعی نیز به ۳/۹۰ دلار رسید که نسبت به ماه گذشته ۴/۲۹ درصد و نسبت به سال گذشته ۳۲/۴۵ درصد افزایش را نشان می‌دهد.

جدول زیر تغییرات اخیر را در بازار انرژی نشان می‌دهد:

تاثیر بسته شدن تنگه هرمز بر قیمت نفت

خاورمیانه یکی از مهم‌ترین مناطق تولید و صادرات نفت در جهان است. این منطقه حدود یک‌سوم نفت خام دنیا را تأمین می‌کند و تنگه هرمز، که روزانه حدود ۲۰ درصد از نفت جهانی از آن عبور می‌کند، یکی از حساس‌ترین مسیرهای حمل‌ونقل نفت به‌شمار می‌رود. تنش‌های اخیر، به‌ویژه میان ایران و اسرائیل، نگرانی‌هایی را درباره احتمال بسته شدن این تنگه ایجاد کرده است.

به گزارش The Guardian، اگر ایران تصمیم بگیرد تنگه هرمز را ببندد، ممکن است قیمت نفت تا ۱۳۰ دلار برای هر بشکه افزایش یابد. حتی اگر چنین اتفاقی واقعاً رخ ندهد، همین احتمال بروز بحران باعث شده قیمت‌ها افزایش پیدا کنند. در واقع، بازار برای ریسک‌های احتمالی آینده، قیمت بالاتری را در نظر گرفته بود؛ یعنی معامله‌گران حاضر شدند نفت را گران‌تر بخرند، چون نگران کمبود در آینده بودند؛ بااین‌وجود با منتفی‌شدن بسته شدن تنگه هرمز، قیمت نفت سقوط شدیدی را تجربه کرد.

از سوی دیگر، انتظار می‌رود رشد تقاضای جهانی نفت در سال ۲۰۲۵ کمتر از ۱ درصد باشد. این کاهش رشد به دلیل تنش‌های تجاری و افزایش سریع خودروهای برقی است. چنین عواملی معمولاً فشار کاهشی بر قیمت‌ها وارد می‌کنند، اما درحال‌حاضر، تأثیر نگرانی‌های ژئوپلیتیکی به‌مراتب بیشتر است و قیمت‌ها را بالا نگه داشته است.

سناریوهای مختلف بر قیمت نفت خام (برنت و WTI) و گاز طبیعی

درحال‌حاضر، قیمت نفت برنت در حدود ۷۷-۷۸ دلار و وست تگزاس اینترمدیت (WTI) نزدیک به ۷۴ دلار در نوسان است. بااین‌حال، در صورت بروز اختلالات ژئوپلیتیکی که منجر به بسته شدن کامل مسیرهای کشتیرانی مهم شود، پیش‌بینی‌ها حاکی از افزایش قابل‌توجه قیمت‌ها است.

تأثیر بسته شدن کامل تنگه هرمز

اگر یک مسیر مهم کشتیرانی به‌طور کامل بسته شود، قیمت نفت ممکن است به محدوده ۱۰۰ تا ۱۵۰ دلار در هر بشکه برسد. تحلیل‌گران گلدمن ساکس پیش‌بینی می‌کنند که با نصف شدن جریان نفت، برنت تا ۱۱۰ دلار صعود کرده و سپس تا پاییز ۲۰۲۵ به ۹۵ دلار کاهش یابد، اما در روزهای اخیر با به نتیجه رسیدن کارشناسان مبنی بر اینکه تنگه هرمز بسته نخواهد شد، قیبمت نفت حدود 15% ریزش را تجربه کرد و از 75 دلار به 6 دلار رسید؛ البته سناریوی بسته شدن تنگه هرمز به‌صورت کامل هنوز وجود دارد.

تأثیر اختلال جزئی

در صورت بروز اختلالات جزئی‌تر، مانند ناامن‌سازی کشتی‌ها یا مین‌گذاری، احتمال افزایش موقتی قیمت نفت تا ۱۲۰-۱۳۰ دلار در اوج بحران وجود دارد. بااین‌حال، باید در نظر داشت که در مواجهه با اختلال کامل در مسیرهای کشتیرانی، ایالات متحده و متحدانش معمولاً برای مقابله با وضعیت و بازگرداندن ثبات، مداخله خواهند کرد. به همین دلیل، سناریوی «اختلال کامل» با وجود تأثیر بالا، از احتمال کمتری برخوردار است.

سناریوی کاهش تنش‌ ها

در صورت کاهش تنش‌ها و دستیابی به توافق یا آتش‌بس، قیمت‌ها می‌توانند تثبیت شوند یا کاهش یابند. AInvest پیش‌بینی کرده که در این حالت، قیمت نفت ممکن است به ۶۰-۶۵ دلار در هر بشکه بازگردد. این سناریو به افزایش تولید اوپک‌پلاس بستگی دارد.

تأثیر بر قیمت گاز طبیعی

در حوزه گاز طبیعی، تأثیر این اختلالات متفاوت خواهد بود. در اروپا، قیمت گاز TTF (یک شاخص مهم برای قیمت گاز در اروپا) ممکن است تا ۷۴ یورو افزایش یابد. این افزایش ناشی از وابستگی اروپا به واردات گاز است. در مقابل، تأثیر احتمالی بر قیمت گاز در آمریکا محدود خواهد بود؛ این امر به دلیل ظرفیت بالای صادرات گاز آمریکا و وابستگی کمتر این کشور به واردات LNG است که به آمریکا امکان می‌دهد تا حد زیادی در برابر نوسانات بازار جهانی گاز مصون بماند.

برای دیدن تحلیل‌های به‌روز و جامع از نفت و سایر بازارهای مالی،‌ می‌توانید به صفحه فارکس مانیتور مراجعه کنید.

کلام پایانی

تنش‌های ژئوپلیتیکی خاورمیانه همچنان می‌تواند موتور محرک نوسانات قیمت نفت و گاز طبیعی باشد. با تحلیل دقیق سناریوهای احتمالی و انتخاب استراتژی مناسب سرمایه‌گذاری، می‌توان از فرصت‌های خلق‌شده در این آشفتگی بازار انرژی بهره برد. توازن میان ریسک و بازده و نظارت مستمر بر اوضاع سیاسی و اقتصادی جهان، کلید موفقیت در سرمایه‌گذاری نفت و انرژی خواهد بود.