ماهواره بایومس پرتاب شد؛ پایش بی‌سابقه جنگل‌های زمین با فضاپیمای جدید اروپا
ماهواره‌ی «بایومس» آژانس فضایی اروپا ۲۹ آوریل برفراز موشک «وگا-سی» از گویان فرانسه به فضا پرتاب شد. این فضاپیما به زودی مأموریت علمی خود را آغاز خواهد کرد و قرار است درک ما از جنگل‌های زمین و کربن موجود در آن‌ها را به طرز چشمگیری تغییر دهد.
بایومس نخستین ماهواره‌ای است که به رادار دهانه ترکیبی با باند پی مجهز شده است. ویژگی جالب این فناوری آن است که امواج رادیویی در این طول‌موج‌ها می‌توانند از میان تاج درختان عبور کنند. بنابراین، بایومس قادر است با دقت ۵۰ متر به شناسایی چوب‌های زیرین، شامل تنه‌ها، شاخه‌ها و ساقه‌ها بپردازد. به عبارت دیگر، این ماهواره نه کل جنگل، بلکه تک‌تک درخت‌ها را می‌بیند.
مأموریت بایومس اطلاعات حیاتی درباره مقدار کربن موجود در جنگل‌ها و نقش آن‌ها در چرخه کربن و تأثیر آن‌ها بر آب و هوا را ارائه خواهد داد؛ اطلاعاتی که تاکنون محدود بوده است. این پروژه تقریباً ۲۰ سال پیش مطرح شده بود و اکنون بالاخره به مرحله اجرا درآمده است.
بایومس با تصویربرداری پیوسته از جنگل‌های زمین، به درک ما از تغییرات اقلیمی کمک خواهد کرد
«لارس اولندر»، یکی از پیشنهاددهندگان مأموریت بایومس و استاد سنجش از دور راداری در «دانشگاه فناوری چالمرز»، در بیانیه‌ای اظهار داشت: «ایده ما استفاده از نوع خاصی از رادار برای نقشه‌برداری از جنگل‌های جهان از فضا بود. هدف ما این است که بفهمیم جنگل‌ها چگونه بر آب‌وهوا تأثیر می‌گذارند و تغییرات اقلیمی چه تأثیری بر جنگل‌ها دارند.»
پروفسور «شاون کوگان» از دانشگاه شفیلد نیز احساسات مشابهی را ابراز کرد و گفت: «برای من افتخار بزرگی است که تیم را در توسعه این مأموریت پیشگام هدایت کرده‌ام که درک ما از حجم کربن موجود در نفوذناپذیرترین جنگل‌های بارانی گرمسیری را متحول و همچنین تغییرات این وضعیت در طول زمان را مشخص خواهد کرد. تحقیقات ما چالش‌های علمی مهمی را در طراحی ماهواره بایومس حل کرده است.»
تیم مأموریت آژانس فضایی اروپا اکنون در حال انجام مانورهای ضروری برای نصب بازتابنده مشبک ۱۲ متری است که با یک بازوی ۷٫۵ متری نگهداری می‌شود. پس از اتمام این عملیات، فضاپیما شروع به جمع‌آوری داده‌ها خواهد کرد. بایومس از ارتفاع ۶۶۶ کیلومتری، نقشه‌های جهانی پیوسته‌ای تولید خواهد کرد که تغییرات را در طول فصول و گذر زمان ردیابی می‌کند.
بیشتر بخوانید
«سیمونتا چلی»، مدیر برنامه‌های دیده‌بان زمین در آژانس فضایی اروپا، در بیانیه‌ای گفت: «می‌خواهم تبریکات خود را به تمامی افرادی که در ساخت و پرتاب این ماهواره‌ی فوق‌العاده مشارکت داشته‌اند، ابراز کنم. بایومس اکنون به خانواده محترم پروژه‌های «کاوش زمین» ما پیوسته است؛ مأموریت‌هایی که همواره کشفیات پیشگامانه‌ای ارائه داده‌اند و درک علمی ما از سیاره‌مان را عمیق‌تر کرده‌اند.»
چلی افزود: «با بایومس، ما آماده‌ایم تا داده‌های جدید و حیاتی درباره مقدار کربن ذخیره‌شده در جنگل‌های جهان جمع‌آوری کنیم، که به پر کردن خلأهای کلیدی در دانش ما درباره چرخه کربن و نهایتاً سیستم آب و هوایی زمین کمک خواهد کرد.»
