نشانه هشداردهنده سرطانی خاموش ممکن است در مدفوع شما نهفته باشد
غذا خورده باشید یا نه، لوزالمعده شما در سکوت مشغول فعالیت است. این اندام حیاتی آنزیم‌هایی تولید می‌کند که به هضم غذا کمک می‌کنند و همچنین هورمون‌هایی ترشح می‌کند که سوخت‌وساز بدن را تنظیم می‌کنند. اما زمانی که اختلالی در عملکرد لوزالمعده ایجاد شود، پیامدهای آن می‌تواند بسیار جدی و ویرانگر باشد.
سرطان پانکراس به «قاتل خاموش» معروف است، زیرا در اغلب موارد، زمانی بیماران متوجه علائم بیماری می‌شوند که سرطان به مراحل پیشرفته رسیده و گزینه‌های درمانی بسیار محدود شده‌اند.
در بریتانیا، بین سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۹ بیش از ۱۰٬۷۰۰ مورد جدید ابتلا و ۹٬۵۰۰ مورد مرگ ناشی از سرطان لوزالمعده ثبت شد؛ درحالی‌که نرخ بروز این بیماری همچنان رو به افزایش است.
شایع‌ترین نوع سرطان پانکراس، آدنوکارسینوم مجرای پانکراس (PDAC) است که در مجرای پانکراس ایجاد می‌شود. مجرای پانکراس لوله‌ای است که پانکراس را به روده کوچک متصل می‌کند.
تشکیل تومور در مجرای پانکراس، ممکن است جریان آنزیم‌های گوارشی را مسدود کند و درنتیجه اختلالاتی در متابولیسم انرژی به وجود آورد که بیماران را دچار خستگی و ناخوشی مزمن کند. با‌این‌حال، این علائم معمولا آن‌قدر خفیف و مبهم هستند که به‌راحتی نادیده گرفته یا به عوامل دیگری نسبت داده می‌شوند.
اکنون پژوهشگران برای تشخیص زودهنگام آدنوکارسینوم مجرای پانکراس به منبع غیرمنتظره‌ای روی آورده‌اند: نمونه‌های مدفوع. گرچه تحلیل مدفوع ممکن است روشی غیرمعمول برای تشخیص سرطان به‌نظر برسد، دانشمندان دریافته‌اند این ماده زائد حاوی گنجینه‌ای ارزشمند از اطلاعات مرتبط با سلامت انسان است.
علائم اولیه سرطان پانکراس معمولا آن‌قدر خفیف و مبهم هستند که به‌راحتی نادیده گرفته شده یا به عوامل دیگری نسبت داده می‌شوند
روده‌ی شما میزبان تریلیون‌ها باکتری است. تعداد سلول‌های باکتریایی در بدن شما تقریبا ۴۰ تریلیون است؛ یعنی از تعداد سلول‌های انسانی که به حدود ۳۰ تریلیون می‌رسد، بیشتر است. این ساکنان ریز جوامع پیچیده‌ای را تشکیل می‌دهند که می‌توانند وضعیت سلامت شما، ازجمله وجود بیماری‌ها را منعکس کنند.
با توجه به اینکه آدنوکارسینوم مجرای پانکراس معمولا در بخشی از لوزالمعده که به روده متصل است، ایجاد می‌شود و اکثر افراد حرکات منظم روده‌ای دارند، نمونه‌برداری از مدفوع روشی ساده، بدون درد و کاربردی است تا بتوان ازطریق آن وضعیت سلامت درون بدن را بررسی کرد.
شواهد رو به افزایش
استفاده از میکروبیوم روده برای تشخیص وضعیت سلامت و بیماری در مطالعات متعددی در کشورهای مختلف ازجمله ژاپن، چین و اسپانیا مورد بررسی و تایید قرار گرفته است.
جدیدترین پیشرفت از مطالعه‌ای بین‌المللی در سال ۲۰۲۵ حاصل شده است که با همکاری پژوهشگران فنلاند و ایران انجام گرفت و هدفش بررسی ارتباط بین باکتری‌های روده و آغاز سرطان پانکراس در جمعیت‌های مختلف بود.
پژوهشگران نمونه‌های مدفوع را جمع‌آوری و DNA باکتریایی آن‌ها را با استفاده از روشی به نام توالی‌یابی امپلیکون ژن آران‌ای ریبوزومی ۱۶اس (16S rRNA) تجزیه‌و‌تحلیل کردند. برخلاف نام پیچیده این روش، اصل کار ساده است: دانشمندان قطعه‌ی ژنتیکی را که در ژنوم تمامی باکتری‌ها وجود دارد، توالی‌یابی و مقایسه می‌کنند. آن‌ها با این کار می‌توانند به‌طور همزمان گونه‌های مختلف باکتری را شناسایی کنند و بشمارند.
