رکود 20 ساله یک اَبَرپروژه/ رئیسی و قفلِ بزرگ گلستان!

به گزارش خبرگزاری تسنیم از گرگان، روایت پتروشیمی گلستان، قصه 20 سال انتظار است؛ انتظاری تلخ که ریشه در خاک خوردن یک رویا، بلاتکلیفی یک پروژه عظیم و ناامیدی 100 هزار سهامدار دارد. پروژه‌ای که در سال 1385 با شعار رونق تولید و ایجاد سه هزار شغل کلنگ خورد و قرار بود در پنج سال به بهره‌برداری برسد، اما با گذشت قریب به دو دهه، به نمادی از وعده‌های بر زمین مانده تبدیل شده بود. سهامدارانی که با فروش دار و ندار خود، از طلا و ماشین گرفته تا پس‌اندازهای اندک، پای این پروژه ایستاده بودند، در گذر سال‌ها شاهد بی‌توجهی و فراموشی رؤیای خود بودند. 

این نخستین تجربه مردم گلستان برای مشارکت در یک پروژه اقتصادی بود، پروژه‌ای که در سایه بی‌توجهی و بی‌عملی دولت‌ها و البته اهلیت نداشتن هیئت مدیره قبلی آن، دیگر نه مردم امیدی به اجرای آن داشتند نه مسئولان خود را به زحمت می‌انداختند. 

چهار دولت با یک پروژه نیمه‌تمام

چرا پتروشیمی گلستان برای این همه سال در برزخ باقی ماند؟ پاسخ این سوال به مجموعه‌ای از عوامل پیچیده اقتصادی، مدیریتی و حتی حقوقی باز می‌گردد. ضعف در تأمین مالی مستمر و پایدار، تغییرات مدیریتی در طول دولت‌های مختلف، عدم هماهنگی میان دستگاه‌های اجرایی و شاید مهمتر از همه، خارج شدن این پروژه از اولویت‌های توسعه استان در برهه‌هایی از زمان، از جمله دلایل اصلی این تأخیر طولانی مدت بود.

دولت‌های یازدهم و دوازدهم، با وجود شعارهای توسعه‌ای، پتروشیمی گلستان را از لیست اولویت‌های خود خارج کردند و این پروژه عظیم، با 100 هزار سهامدار و ظرفیت عظیم برای تحول اقتصادی منطقه، در غبار فراموشی فرو رفت.

سهامداران که روزی با امید به آینده‌ای روشن سرمایه‌گذاری کرده بودند، حالا با دیدن ارزش اسمی سهام خود و عدم پیشرفت فیزیکی پروژه، طعم تلخ یأس را تجربه می‌کردند. در سال 1385 بیش از 28 میلیارد تومان سرمایه مردمی بود که در این پروژه مشارکت داشتند که با محاسبه نرخ تورم ارزش سرمایه مردم در این سال‌ها به بیش از 990 میلیارد تومان رسیده است.

 ورود دولت سیزدهم و اراده برای گره‌گشایی

درست در زمانی که امیدها رو به افول بود، دولت سیزدهم با رویکردی متفاوت و با تأکید بر احیای پروژه‌های نیمه‌تمام و گره‌گشایی از مشکلات انباشته، پتروشیمی گلستان را در کانون توجه قرار داد. شهید آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، با درک اهمیت راهبردی این پروژه برای استان گلستان، نه تنها از منظر اقتصادی و ایجاد اشتغال، بلکه از منظر بازگرداندن اعتماد عمومی به سرمایه‌گذاری و دولت، احیای پتروشیمی را در دستور کار قرار داد.

برخلاف دولت‌های یازدهم و دوازدهم که این پروژه را از اولویت‌ها خارج کرده بودند و حتی اجازه مطرح شدن آن را در سفر حسن روحانی به این استان نداده بودند؛ دولت سیزدهم برای 100 هزار سهامدار، برای دو میلیون گلستانی و برای دمیدن جانی تازه در کالبد تولید استان، مصمم به حل مشکلات شد.

هم‌افزایی دولت و دستگاه قضا

اراده دولت برای احیای پتروشیمی گلستان با اقدام عملی همراه شد. وزارتخانه‌های مرتبط به خط شدند و دستور قاطع به هلدینگ بزرگ و توانمند خلیج فارس صادر شد تا با تمام ظرفیت‌های خود، وارد میدان شود و سکان هدایت پروژه را بر عهده گیرد. ورود هلدینگ خلیج فارس با سهم 60 درصدی در پروژه، نقطه عطفی در مسیر تأمین مالی و برنامه‌ریزی برای تکمیل پتروشیمی بود. تأمین خوراک این پروژه برعهده وزارت نفت قرار گرفت و خلیج فارس نیز برنامه زمانبندی 36 ماهه برای تکمیل این پروژه ارائه کرد که شرط آن تأمین زیرساخت‌های موردنیاز از جمله خوراک این مجموعه بوده است.

همگام با اقدام دولت، دستگاه قضایی نیز نقش کلیدی در این فرآیند ایفا کرد. با اختیارات ویژه‌ای که از سوی رئیس قوه قضائیه به دادگستری استان تفویض شده بود، گره‌های حقوقی پیچیده‌ای که سال‌ها مانع پیشرفت پروژه بودند، یکی پس از دیگری باز شدند.

با اینکه برای دستگاه قضایی دستگیری برخی افراد در ماجرای پتروشیمی گلستان ساده‌ترین کار بود اما آنها سخت‌ترین راه را رفتند. هیئت مدیره قبلی را خلع ید و گره‌های حقوقی را برای واگذاری این پروژه به هلدینگ خلیج فارس باز کردند.  این هم‌افزایی میان قوای مجریه و قضائیه، نشان از عزمی ملی برای حل مشکلات و رهاسازی پتروشیمی گلستان از بن‌بست داشت.

احیای امید؛ بازگشت اعتماد 

اقدام قاطعانه و ماندگار دولت شهید رئیسی در باز کردن گره کور پتروشیمی گلستان پس از حدود دو دهه نه تنها به احیای یک پروژه اقتصادی کمک کرد، بلکه مهمتر از آن، امید را به دل 100 هزار سهامدار و مردم استان گلستان بازگرداند. این اقدام، نمادی از توجه دولت به حقوق سهامداران خرد و اراده برای حل مشکلات بزرگ است. پتروشیمی گلستان که سال‌ها نمادی از بلاتکلیفی بود، حالا به نمادی از ایستادگی، پیگیری و نتیجه‌گرایی تبدیل شده است.

تکمیل این پروژه، نه تنها به معنای بازگشت سرمایه سهامداران و ایجاد هزاران شغل مستقیم و غیرمستقیم خواهد بود، بلکه به رونق اقتصادی استان، افزایش درآمدهای دولتی و بهبود شاخص‌های توسعه کمک شایانی خواهد کرد. در صورت تکمیل این پروژه و تولید سالانه بیش از یک میلیون و 73 هزار تن کود اوره و 677 هزار تن آمونیاک و اشتغال بیش از 3 هزار نفر گردش مالی بالایی را در استان رقم خواهد زد.

گرچه مسیر پیش‌رو همچنان نیازمند تلاش و پیگیری است و چالش‌هایی مانند تأمین خوراک و تأمین آب این مجتمع وجود دارد اما اراده‌ای که برای احیای این پروژه شکل گرفت، نویدبخش آینده‌ای روشن برای پتروشیمی گلستان و مردم این استان است. پتروشیمی گلستان، دیگر فقط یک نام نیست؛ روایتی است از احیای امید، ایستادگی در برابر چالش‌ها و بازگشت نبض تولید به قلب اقتصاد استان.

انتهای پیام/