نمایش بلوغ رسانه های داخلی در جنگ 12 روزه / نقاب از رخ اینترنشنال افتاد
صادق مهدی غفرانی؛ فعال رسانه‌ای در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم درباره عملکرد رسانه‌های ایران در دوران تجاوز رژیم صهیونیستی به کشورمان اظهار کرد: در این مدت رسانه‌های ما وارد چاله‌ای شدند که انگار آمادگی برای آن نداشتند و شرایط به گونه‌ای بود که آماده وارد شدن به یک حالت ویژه را نداشتیم. لذا از آنجایی که شروع این تجاوز شبیه یک شبیخون بود رسانه‌های ما آمادگی مقابله با آن را نداشتند.
وی افزود: اما اتفاقی که به نظر من رخ داد و شایسته بررسی دقیق‌تر و جذاب‌تری است، بلوغی بود که رسانه‌های ما از خود نشان دادند. درست از فردای ماجرا، رسانه‌ها وارد میدان شدند. وقتی فرماندهان و اتاق فکر جنگی ما از دست رفتند، بلافاصله بازسازی و ترمیم صورت گرفت و عملیات، تنها 24 ساعت بعد آغاز شد. رسانه‌های ما نیز دقیقاً از همان روز و همان صبح، عملیات رسانه‌ای را آغاز کردند.
او ادامه داد: وقتی می‌گویم “رسانه”، منظورم مجموعه‌ای از صداوسیما و خبرگزاری‌های رسمی است که همگی در یک چارچوب مشترک می‌گنجند. زمانی که حمله‌ای به صداوسیما صورت می‌گیرد و احساس خطر می‌شود، در واقع عملکرد کل رسانه‌ها هدف قرار گرفته است. دوستانی که در خبرگزاری‌ها فعالیت می‌کنند می‌دانند که صداوسیما چیزی فراتر از یک رسانه‌ی تنهاست.
این فعال رسانه‌ای بیان کرد: در این دوران شاهد بودیم که برخلاف فضای پیشین که مردم خبرها را از منابع دیگر دنبال می‌کردند و شبکه خبر دچار افول شده بود، جایگاه صداوسیما به عنوان رسانه‌های رسمی و مرجع بازگشت. رسانه‌ها، که در گذشته در وضعیت انفعالی قرار داشتند، اکنون تبدیل به مرجع طیف‌های مختلف مردم شدند. این تغییر، نشان‌دهنده نتیجه نهایی و جلب اعتماد عمومی است.
غفرانی تصریح کرد: در آن بازه زمانی کوتاه به‌ویژه در هفته اول، چند عامل دست‌به‌دست هم دادند. از یک‌سو، رسانه‌ها ظرفیت‌های جدیدی از خود نشان دادند؛ مثلاً در خبرگزاری‌های کشور، اخبار جعلی (فیک‌نیوز) نسبت به گروه‌های دیگر بسیار کمتر بود. بسیاری از خبرهایی که وایرال می‌شدند، منبع فارسی آن‌ها خبرگزاری‌های رسما ما نبودند و این برای مخاطب عمومی حس اعتبار ایجاد می‌کرد. در واقع، مخاطب با خود می‌گفت: “برگردیم ببینیم تسنیم چی زده؟ چون خبرهاش موثق‌تر به نظر می‌رسه.”
وی افزود: از سوی دیگر، ارتباط خوب رسانه‌ها با نیروهای مسلح برقرار شده بود. این بار، برخلاف مواردی مانند اتفاقات سال 1401 یا برخی دیگر که اطلاع‌رسانی به‌موقع نبود و اخبار دیر به دست می‌رسید، اطلاعات دقیق و به‌روز به رسانه‌ها می‌رسید. رسانه‌ها هم تحلیل خوبی ارائه می‌دادند و هم توانستند فضای رسانه‌ای را به‌خوبی مدیریت کنند.
مدیرعامل سابق برنا درباره عملکرد شبکه اینترنشنال نیز گفت: ماجرا به‌گونه‌ای بود که نقابی از کل ماجرا برداشته شد و تصویر روشن‌تری از این رسانه‌ها برای مردم شکل گرفت. هم رسانه‌های داخلی، هم رسانه‌های خارجی، و حتی برخی رسانه‌های داخلی که گرایش‌های متفاوتی داشتند، حالا بیشتر و بهتر شناخته شدند. مردم، چه در بُعد سیاسی ماجرا و چه در مواجهه با طیف‌هایی مانند سلطنت‌طلب‌ها یا مخالفان نظام و مواضع حمایتی آن‌ها از حمله، بهتر تشخیص دادند که کدام طرف ماجرا نگران مردم است و کدام طرف صرفاً دارد نقش بازی می‌کند، نقشی که در بزنگاه‌هایی مانند این حادثه، خودش را نشان می‌دهد.
وی با اشاره به مصاحبه اینترنشنال با نتانیاهو نیز گفت: اینکه یک رسانه با منابع مختلف مصاحبه کند یا گفت‌وگوهایی ترتیب دهد، در علم رسانه الزاماً یک نقطه‌ضعف یا ایراد محسوب نمی‌شود اما نکته اینجاست که وقتی مردم در شرایطی حساس قرار دارند، و طرف مقابل از آن شرایط ذوق‌زده می‌شود و ابراز شعف می‌کند، این ذوق‌زدگی به دل مردم نمی‌نشیند و اثر معکوس می‌گذارد.
غفرانی ادامه داد: در این حادثه 12 روزه، بسیاری از نقاط ضعف نمایان شد؛ یعنی برای مردم قابل‌لمس و قابل‌درک شد. شاید اگر همین حالا نظرسنجی‌ای درباره ایست‌های بازرسی درون‌شهری برگزار شود، اغلب مردم از طیف‌های مختلف با آن موافق باشند. بسیاری از افرادی که از کنار این ایست‌ها عبور می‌کردند، نظر مثبتی داشتند، چون حالا می‌دانند این ایست دقیقاً باید آنجا باشد. در حالی‌که پیش‌تر، در برخی مقاطع، ایست‌های بازرسی دچار انحراف یا مزاحمت تلقی می‌شدند.
این فعال رسانه‌ای اضافه کرد: در حوزه رسانه هم این اتفاق، فرصت خوبی بود برای بازخوانی عملکردها و شناسایی نقاط ضعف. اینکه ما برای رسانه‌های داخلی، یک اتاق فکر واقعی داشته باشیم، یک ضرورت است. ما باید رسانه‌های وطنی را یک رسانه بدانیم و این مهم در این 12 روز اتفاق افتاد و بسیاری از دوستان از سایر خبرگزاری‌ها به صدا و سیما به صورت آنلاین کمک می‌کردند که این مورد باید ادامه پیدا کند و زیرساختش فراهم شود.
وی گفت: خوب است از این مقطع زمانی که پشت سر گذاشتیم، استفاده شود و بازخوانی‌ای در عملکرد رسانه‌های ما صورت گیرد؛ اتاق فکرهایی برای چنین بزنگاه‌هایی شکل بگیرد. ما باید وارد فازی شویم که آمادگی برای شرایط جنگی را ایجاد کنیم. رسانه‌های داخلی نیز باید با انسجام بیشتری جلو بروند؛ نه لزوماً با یک شکل یا زبان واحد، اما بدون ضعف مدیریتی و بدون اینکه هر رسانه‌ای راه خود را برود. ارتباط‌های آنلاین و مؤثر با منابع رسمی و اطلاعاتی باید برقرار شود.
غفرانی در پایان خاطرنشان کرد: به‌نظر من این فرصت، یک فرصت واقعی و جدی برای پوست‌اندازی رسانه‌ای است؛ فرصتی برای ایجاد آمادگی کامل در برابر شرایط مشابهی که ممکن است دوباره تکرار شود.
انتهای پیام/
